“BEBEĞİM Büyünce değil, Üç yaşına gelince cümleler kurarak konuşur” dediğimde, inanamayanlardan mısınız? O zaman gelin birlikte ne demek istediğime bakalım. Bebeğin ilk aylardaki anlamsız ses çıkarmasından, daha sonra düzgün konuşmasına kadar geçen sürede,çocuğun konuşmasını etkileyen birçok faktör vardır. Bu faktörler:

KALITIM

Ailede geç konuşma öyküsü varsa, ‘geç konuşma durumunun olabileceğini’ söyleyen uzmanlar vardır. Ancak birçok tıp hekimi ve aile, bazen bu nedene takılıp kalmakta, bu sebeple önemli müdahalelerde geç kalınmaktadır.

v Beş yaşına gelmiş, kelime söyleme ve cümle kurma zorluğu olan bir çocuğun ailesine soruyorum.“Bugüne kadar neden yardım almadınız ?”

v Cevap çok tanıdık. Ama üzücü. “BABASI DA A AAA ! GEÇ KONUŞMUŞ, KONUŞUR” DEDİLER!!!!!.

v Bu yaşta artık çocuklar okuma yazmayı kendiliğinden çözebilecek başarı ve becerideyken, karşımda özgüveni kırık ve çaresiz bir çocuk bulmak, beni çok üzüyor. Hem de çok…

v Çocuğun dilsel geç kalmışlığı, okul ve eğitim hayatına gölge düşürümeden, lütfen BEKLEMEDEN yardım alın.

ÇEVRE

v Televizyon çocuk bakıcısı olursa ve bir de reklamlarla yemek yemeyi öğrenmiş bir bebeğiniz olursa, ‘gecikmiş konuşma’ davetiyesini satın aldınız demektir.

v Bir de bebeğiniz bilgisayarınızla oyun oynayarak sakinliyor ve siz de “benim kuzum çok akıllı” deyip, bu durumla böbürleniyorsanız, olabileceklerı saymaya bu satırlar yetmez.

v Bir de ve bir de... Siz çocuğunuzu, çocuklarla buluşturmak ve birlikte onlarla oyun oynamak yerine, evde günlerce kalıyorsanız, sadece gecikmiş konuşma için değil, çocuğunuzun gelişimi ve ruh sağlığındaki diğer alanlar için de, sıkıntıya davetiye çıkarıyorsunuz demektir.

v Çocuk havadan değil, havasızlıktan hasta olur. Çocuk; insansızlıktan, doğadan ve insandan uzak kalmaktan hasta olur. Üstelik bu hastalıklar, iki antibiyotik ve biraz vitaminle geçmez.

v Hangi anne, kuzucuğunun üzülmesini ister ki ?:): yemezse, püre yapar yine yedirir.!!!! Di mi yani.

v 2,5 yaşına kadar püre yiyen üç yaşında bir danışanım var. Yeni tanıştık. Ben, ona “köfte dili” diyorum. Şu an da 3 yaşında . Sadece “anne, baba” diyebiliyor. Konuşmak onun için Çok korkutucu. Oysa biraz gayretle, bütün korkular bitecek. Keşke 2-3 ay önce tanışsaydık.

v Önce annenin eğitimini yapıyoruz. Durumu kabullenmesini sağlamak, değişim için önemli.

v Annesi, onun büyümesine izin vermiyor. Ama ona zarar verdiğini anlaması ve çocuğuna yardım etmeyi hızlıca kabullenmesi gerekli.

v Artık kalabalık aileler yok. Masal anlatan dedeler ve büyükanneler yaşanan evde değiliz. Üstelik eskisi kadar torun da yok. Olan torunlar çok kıymetli.

v “TORUNUMA TOZKONDURTMAM. Onun her istediğini yaparım. Ben onun istediğini gözünden anlarım” derken, konuşmadan anlaşmanın konforunu bir süre yaşar bebeğiniz.

v Bir gün gelip, oyunda derdini anlatamadığı için dışlanana kadar.

v Çoğu zaman işler öncesinde karışır. Size istediğini anlatamaz ve öfke nöbeti yaşar.

v Amca hala çocuğu yok. Eskisi gibi çok.

v “Hadi benim hatırım için idare edin “ diyeceğiniz çocuklar ve anneleri olmayınca, iki iki kişilik yalnızlık başlar.

v Anne, baba yoğun stresli bir yaşamın içindedir. Ve çocuklarıyla, günde yarım saat oyun oynamak için vakitleri yoktur.

v Bir annenin gerçeklerle yüzleşince, söylediği bir söz kulaklarımda:

“Babamla, annem bakıyor. Biz de işe gidiyoruz. İşler de yoğun. Şimdi anlıyorum eve her gün niye bir oyuncakla geldiğimi .”

Oyuncaklar, kızıma ayırmadığım zamanlardan dolayı duyduğum suçluluğu bastırmak için aldığım objelermiş meğer :(((

v “Kızımın oyuncağa değil, onunla vakit geçirmeye ihtiyacı varmış. Ben, kendimi rahatlatmak için ona oyuncak alıyormuşum”

v “BAKILIYOR, NASILSA BÜYÜR “dedikLL diye düşünüyor anne babalar bazen. Öyle olunca; sorunlar ardı ardına gelebilir.

v Bu sorunlardan birisi de, konuşma gecikmesi olabilir.

v YA DA BİRGÜN KEKELEMEYE BAŞLAYABİLİR ÇOCUĞUNUZ

v Anne depresyondadır, ama tedavi almamaktadır. Ya da tedavi sadece ilaçla olmaktadır. Terapi ve koruyucu, destekleyici sağlık hizmetlerinden yaralanmamaktadır. Bu halde kimseyle konuşmak ve yakınlaşmak istemeyebilir. BEBEĞİYLE BİLE.

v Ve derken, bebek büyür ama konuşmaz..

v Bazı evlerde, çocuğun yanında bağırılmakta ve hatta fiziksel şiddet, aile içi bireylerin bir gerçeği olmaktadır. Ve derken, ÇOCUK SUSMAYI SEÇER. SEÇİMİ ONUN İÇİN DE BÜYÜK BİR AÇMAZDIR!!!

v V e derken biri çıkar çocuğu okutalım. “Dili açılsın” der. Bir hoca aranır.

v ‘O evde hiç kavga gürültü olmamış çocuk, o travmaları yaşamamış gibi varsayılır.’ Öylesi daha kolaydır.

v Durup düşünmek ve kendi hatalarınızı düzeltecek yardım kanalları aramak yerine,

-Yanlış anlaşılmasın duaya karşı değilim- ama ‘ALLAH AKLINI KULLANMAYI EMREMİŞ’ di mi yani.

BEDENSEL SAĞLIK

v Bebeğinizin kulak, çene ,dil gibi organlarında sorun varsa, çevrede her şey mükemmel olsa da, konuşma oluşmayabilir. Mutlaka konuşma bozukluğu ve gelişim konusunda çalışan bir uzmana ve bu alanda çalışan uzman hekimler başvurunuz. Sorun olsun olmasın, yardım sürecini başlatın. Hekim demez ya; “büyüyünce geçer” diye. Bazı anne, babalara soruyorum gelişim takibinde. “Neredeysiniz bu saate kadar” diye… Geç kalmalıkları hekimlere yüklüyorlar. Ve ben inanmak istemesem de, duruma üzülüyorum. Tıbbi ve psikolojik yardım süreçleri ihmale gelmez. “Erken yardım, bebeğinizin geleceğini kurtarır”

v İstemesek de belirtmek zorundayız ki, konuşması gecikmiş bir çocuğun bu durumu sadece ‘gecikmiş konuşma ibaresi’ olabileceği gibi, başka sorunları da ip ucu olabilir. VE ERKEN MÜDAHALE VE ERKEN EĞİTİM EN BÜYÜK İLAÇTIR.

v Sorunlarla yüzleşmekten kaçınmak sorunu büyütür.

v Sizi anlıyorum. GERÇEKTEN. TİTREYEN ANNE YÜREKLERİNİZİ HER GÜN tanıdığım her yeni anneyle, yüreğimde bir kez daha hissediyorum

v Kim kınalı kuzusuna toz kondurur.

v Kim; kuzucuğun, annesinin gözünde yaş, kalbinde endişe görmek ister.

v GERÇEK ANNE ÇOCUĞUNUN SIKINTISINI ÇÖZEN ANNEDİR. SİZ DE GERÇEKTEN İYİ BİR ANNE OLDUĞUNUZ İÇİN YAZININ SONUN KADAR OKUDUNUZ. Konuyu anladınız. ŞİMDİ GEREKENİ YAPMA ZAMANI .

Peki ne zaman yardım almalıyım?

v Çocuğunuz 3 yaşında anlaşılır şekilde kelimeleri söylemiyorsa, iki kelimelik bile olsa cümle kuramıyorsa, işaretlerle anlaşmaya çalışıyorsa, konuşma gecikmesi için ‘dil gelişim testi’ yapabilecek bir gelişim uzmanına başvurmanız gerekir. Bu ölçüler; Türk standartlarına uygun olarak Tifaldi ve Tedil testleri ile yapılmaktadır. Tifaldi testi, Türk çocuklarına özel geliştirilmiş bir testtir. Bir hekim bile size konuşur, bekle derse asla beklemeyin. Dil gelişimi konusunda, çocuğunuzun değerlendirilmesini, uzmanından talep edin.

Uzman Psikolog, Burçin DEMİRKAN BAYTAR